Het ZIL vangteam, onverschrokken en niet vies van het betere klim- en graafwerk

Bij ZIL wordt er serieus wat (op)gevangen. Wist je al dat we voor onze vangacties een team van twee vrijwilligers, Ilse en An, hebben die bijgestaan worden door andere vrijwilligers waar nodig?

Poezenmadammen purrrr sang

Ilse en An zijn poezenmadam in hart en nieren. Ze hebben het vangen van katten vlotjes in de vingers en zijn ondertussen al anderhalf jaar een goed geoliede tandem die elkaar ook OPvangen wanneer nodig. Geen onbelangrijk gegeven. Want als je met (wilde) dieren in aanraking komt, liggen dood en leven vaak erg dicht bij elkaar. En dan zijn emoties nooit ver weg.

Het vangteam probeert steeds tot het uiterste te gaan om een dier in nood te redden en schuwt daarbij geen klim- en graafwerk. Houtstapels verleggen, konijnenpijpen uitgraven onder mesthopen, dakranden trotseren, hoge muurtjes langs de Dijle, holle ruimtes onder terrassen. Noem het op en ze hebben het gedaan. Zelfs in zomerse vagevuurtemperaturen of Siberisch koude winterse toestanden. Het betere Cirque du Soleil acrobatenwerk is hun niet geheel onbekend. Ze omschrijven zichzelf met enige ironie :“Het ZIL vangteam. Voor al uw tuinwerken”. Waarbij ze toch direct een ietsiepietsie nuanceren : om een zwembad uit te graven, hoeft u ons niet te bellen. Alle gekheid op een acrobatisch stokje, onze ZIL dames gaan behoorlijk ver voor een Leuvense poezel in nood.

Die “acrobatische” ZIL vangdames : wie zijn ze? Wat doen ze?

Vrijwilliger An werd grootgebracht met katten. Ze heeft zelf 9 poezen thuis en doet al vrijwilligerswerk vanaf de leeftijd van 18 jaar. Jarenlang voor het Rode Kruis, ook voor het Kinderkankerfonds. Maar dus sinds januari 2020 voor Zwerfkat in Le(u)ven. An zegt hier zelf over: “Dieren zien openbloeien is prachtig. Kittens zien groot worden. Voor hen een warme thuis zoeken. Het geeft zoveel voldoening. Ook al is het vaak erg emotioneel. Begin vorig jaar werd ik door Ilse uitgenodigd om samen een vangactie te doen en ik was direct verkocht. Dat was, en is nog steeds mijn ding.” Ondertussen is An ook opvanggezin en heeft een voederpas van de Stad Leuven.

Vrijwilliger Ilse vangt al 5 jaar katten op voor Zwerfkat in Le(u)ven. Ilse vertelt zelf hoe ze terecht kwam bij ZIL: “Vijf jaar geleden had ik na het overlijden van mijn poes nog medicatie en voeding over en wilde ik het doneren aan Zwerfkat in Le(u)ven. Dus nam ik contact op en ZIL stelde voor om vrijwilliger te worden. Ik heb dat dan thuis overlegd en toen ging de ZIL bal aan het rollen voor mij. Eerst werd ik opvanggezin, dan hielp ik al eens bij inzamelacties en nu doe ik ook al drie jaar vangacties en monitor ik de ZIL dramafoon voor de noodmeldingen en het emailadres voor de meldingen. Samen met An. De noodtelefoon is een onderdeel van mijn zijn geworden. Mijn derde arm. Ik heb de telefoon graag bij me en ik weet dat als ik niet kan ingaan op een dringende melding An klaar staat. En omgekeerd.” Ook Ilse heeft een voederpas van de Stad Leuven.

De ZIL dramafoon? Huh? Wat is dat?

Ilse legt uit: “An en ik zorgen voor telefonische permanentie tussen 7u. en 22u. voor meldingen via de dramafoon van ZIL voor Leuvense katten in nood. Indien er een noodmelding komt, springen we in de auto en gaan we kijken. Gelukkig wonen we niet ver van elkaar. Dat helpt wel. En we hoeven niet eerst contact op te nemen met de Stad of politie om toestemming te krijgen voor een interventie. Nadien rapporteren we wel aan Dierenwelzijn Leuven. Indien de noodmelding gaat over een dier op privédomein vragen we eerst toestemming aan de eigenaar. Als we een dier in ernstige nood vinden en de bewoners zijn niet thuis, nemen we het dier mee voor verzorging en laten we een briefje achter in de brievenbus met onze gegevens. Maar dat komt zelden voor. Meestal komt de melding namelijk van de bewoners zelf.”

Is de dramafoon de enige manier om meldingen te doen bij ZIL?

Ilse verduidelijkt : “Neen. De dramafoon is vooral belangrijk voor urgenties. Poezen in nood die er duidelijk niet goed aan toe zijn. Een zwangere mama of een nest kittens die ergens verspreid of op een vochtige, koude plek in een grasberm ligt of zo. Maar als je een nest kittens vindt die lekker knus en warm bij elkaar liggen in een tuinhuis of schuur, is dat geen urgentie. Je moet het zeker en vast wel melden, maar haal ze niet weg bij de mama. Zelfs als ze alleen zijn, kan het zijn dat de mama na het voeden gewoon even weg is om zelf eten te zoeken. Bel ons sowieso erover, opdat we de situatie met de kittens kunnen inschatten.

De vraag die je jezelf best stelt is: is de kat veilig of niet?

Als ze veilig is en in goede gezondheid is het geen urgentie en kun je ons best een melding doen via meldingen@zwerfkatinleuven.be. Je vermeldt al je contactgegevens en geeft een goede beschrijving van het dier in kwestie. Foto’s zijn altijd een meerwaarde. Als een zwerfkat er gezond uitziet, is het geen urgentie. En dan kan het diertje later opgehaald worden. Ook een tamme kat breng je best eerst in veiligheid, neem een foto en meld het ons. Voor een niet urgente melding kun je er ook voor kiezen om het meldingsformulier op de website in te vullen. Dat monitoren wij ook.”

Er zijn dus in totaal 3 mogelijke manieren om het ZIL vangteam te bereiken :

Enkel urgenties via de dramafoon op het nummer 0499/754111 (spreek een boodschap in)
Voor niet-dringende meldingen stuur je een mail naar meldingen@zwerfkatinleuven.be of je vult op de ZIL website het meldingsformulier in.

En hoe werkt dat eigenlijk zo’n vangactie?

“Dat hangt er vanaf of het dringend is of niet”, legt Ilse uit. “Op openbaar domein zijn enkele locaties in het Leuvense gekend met een grotere concentratie aan zwerfkatten. Deze zwerfkattenpopulaties worden gemonitord door de voederpashouders van de Stad Leuven en door ZIL. Af en toe organiseren we er grotere vangacties met meerdere vrijwilligers. Afhangende van het weer, de beschikbaarheid van onze dierenartsen en de dringendheid. Deze acties zijn niet dringend. Dringende meldingen gaan altijd voor.”

An gaat verder: “Bij een dringende melding gaan wij ter plaatse met één of meerdere vangkooien. De kooien worden klaargezet en de melders krijgen de nodige uitleg over het mechanisme van de kooi, want we hebben wel hun hulp nodig. ’s Nachts moet de kooi dicht, ’s morgens mag ze terug opgezet worden met een beetje lekkers erin. Kooien mogen alleen opgezet worden van zondag tot en met donderdag. Want sterilisaties gebeuren niet tijdens wachtdiensten van dierenartsen. En dan moet het diertje te lang in de kooi zitten. Bij zieke dieren wordt er ook tijdens het weekend gehandeld en desnoods naar een dierenarts van wacht gegaan. Wanneer het dier in de vangkooi zit, moet de bewoner ons snel bellen en dan komen we ter plaatse om het dier in de kooi op te halen. Hiervoor kan tot 22u. gebeld worden op de dramafoon. We gaan dan met het dier naar de dierenarts voor onderzoek, castratie/sterilisatie, ontvlooiing, ontworming en knipje in het oor indien het een zwerfkat is. Dan wordt het dier terug uitgezet in de eigen biotoop waar het gevonden werd.”

Wat gebeurt er met een tamme, gevangen kat?

An vertelt: “Bij een tamme gevangen kat die in veiligheid gebracht is, gaan we onmiddellijk op zoek naar de eigenaar. Via de chip (die hopelijk aanwezig is) of via groepen op sociale media. De “verloren dieren”-groepen zijn daarbij van groot belang. Wij zullen steeds de meldingen daar goed raadplegen en afstemmen op de dieren die in onze opvang zitten.”

Heeft ZIL ook “vaste klanten”?

“Ja zeker”, zegt Ilse. “Er zijn in het Leuvense een paar habitués waarvoor we wel vaker gebeld worden. Het gaat dan vooral over supersociale katten die al eens met wandelaars of joggers mee lopen tot ze zo ver van huis verwijderd zijn dat ze de weg niet meer terug vinden. We kennen deze katten zeer goed en de eigenaars ook. Meestal volgt er snel een telefoontje naar de eigenaar zodat deze zelf zijn huisgenootje kan gaan ophalen bij de melder in kwestie.”

En dan nog wat nuttige tips & tricks van Ilse en An voor iedereen die begaan is met zwerfkatjes:

Hou je ogen open! Ook als het om zwerfdieren gaat. Zijn ze in goede gezondheid? Indien niet, meld het ons. Ook als je twijfelt.
Vergeet niet dat een melding doen je niets kost!
Als je kittens vindt, haal ze niet zo maar weg! Als ze lekker knus en warm bij elkaar liggen op een veilige plek, zorgt de mama goed voor hen. Mogelijk is ze even weg om zelf eten te zoeken. We hebben al drama’s gezien van kittens die door mensen abrupt werden weggehaald van de mama. Dat is hartverscheurend. Doe dat niet! Jaag de mama ook niet weg. Kittens krijgen beter zo lang mogelijk moedermelk. Meld het ons. Neem foto’s indien dit kan zonder het nest aan te raken of te verstoren, zodat de kittens wel tijdig kunnen opgehaald worden om ze te kunnen socialiseren en opdat we ook voor de mama kunnen zorgen zodat ze geen volgend nestje meer hoeft te hebben maar gewoon rustig haar leven verder kan zetten, zonder volgende nestjes.
Geef kittens zelf geen melk, maar bel een opvang zodat mensen met kennis van zaken hen kunnen voederen. Geef hen geen koffieroom, koeienmelk en dergelijke. Kittens sterven elk jaar door een foutieve melkvoeding of een slechte drinkhouding.
Als je zelf een nestje kittens hebt gevonden in je tuin, meld dat dan onmiddellijk aan de Stad Leuven of een opvang zoals ZIL.
Kittens MOETEN 12 weken bij elkaar blijven om te kunnen socialiseren. Al dan niet met de mama. Best wel, uiteraard. Tenzij de mama te wild is.
Als je een melding doet, breng dan eerst het diertje zelf al in veiligheid tot ZIL ter plaatse komt. Tenzij het dier echt te wild is. Dan veroorzaak je onnodig veel stress.
Als je een tamme kat vindt, ga dan eerst even bij je buren vragen of iemand de kat kent, nadat je ze in veiligheid hebt gebracht. Bel dan pas naar ZIL.
Zet je gegevens openbaar in CatID van je huisdier. Het kan ons veel tijd besparen bij een opsporing van de baasjes.